ROCZNE SPRAWOZDANIE POWIATOWEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW W SOKÓŁCE Z DZIAŁALNOŚCI W 2007 r.

Sokółka, dnia 28 marca 2008 r.

ROCZNE SPRAWOZDANIE

POWIATOWEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW W SOKÓŁCE

Z DZIAŁALNOŚCI W 2007 r.

Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce został powołany uchwałą Rady Powiatu Sokólskiego Nr V/14/98 z dnia 30 grudnia 1998 r.

Główne zadania powiatowych rzeczników konsumentów określa art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2007 r., Nr 50, poz. 331, z późn. zm.), wskazując wśród nich w szczególności:

1)      zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów;

2)      składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów;

3)      występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów;

4)      współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi;

5)      wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub w przepisach odrębnych.

Bezpłatne poradnictwo i informacja prawna jest świadczona zgłaszającym się konsumentom, bezpośrednio w Starostwie Powiatowym w Sokółce oraz telefonicznie i drogą elektroniczną - w godzinach pracy Starostwa. W roku 2007 o pomoc Powiatowego Rzecznika Konsumentów zwróciło się ponad 70 osób. W około 30 sprawach Rzecznik udzielił porad lub informacji ułatwiającej konsumentom samodzielne dochodzenie należnych im uprawnień. Konsumenci zwracali się w przeważającej mierze o informacje dotyczące trybu i terminów zgłaszania reklamacji towarów zakupionych w ramach sprzedaży konsumenckiej oraz sprzedaży poza lokalem przedsiębiorstwa. Podobnie jak w latach poprzednich wielu konsumentów zwracało się o interpretacje zapisów umów abonamentowych, w szczególności zawieranych w związku ze świadczeniem usług telekomunikacyjnych i telewizji. Zdarzały się pytania o konieczność uiszczania abonamentu RTV przez osoby korzystające z usług telewizji komercyjnych. Konsumentom udzielano informacji jasnej i praktycznej, udostępniano wzory prostych pism reklamacyjnych, sporządzano takie pisma reklamacyjne jak: wezwania do usunięcia niezgodności towaru z umową, wezwania do zapłaty, wezwania do spełnienia świadczenia, oświadczenia o odstąpieniu od umowy, kierowano do biegłych w zakresie jakości towarów, wpisanych na listę prowadzoną przez Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Białymstoku, kierowano także do Rzecznika Ubezpieczonych, Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz Arbitra Bankowego.

Na pozytywną ocenę działalności poradniczej i informacyjnej Rzecznika składa się wymierna ilość spraw pozytywnie załatwionych samodzielnie przez konsumentów jak i efekt dodatkowy, to jest wzrost wiedzy i świadomości prawnej konsumentów oraz ich aktywizacja.

W sprawach bardziej złożonych lub zgłaszanych przez osoby mogące mieć trudności w samodzielnym ich załatwieniu Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce, formułował wystąpienia do przedsiębiorców oraz interweniował osobiście. Wystąpienia kierowane były w 46 sprawach, co w stosunku do roku poprzedniego oznacza wzrost interwencji o ponad 100 procent. W przeważającej liczbie przypadków, z uwagi na mediacyjny charakter działań Rzecznika kierowano więcej niż jedno wystąpienie, w których Rzecznik przedstawiał stan prawny sprawy oraz opinie i argumenty za uznaniem racji konsumentów oraz mediował nakłaniając strony do polubownego załatwiania sporów. Interwencje dotyczyły głównie: spraw związanych z odmową uznania bądź odmową przyjęcia reklamacji z tytułu niezgodności z umową takich towarów jak telefony komórkowe, sprzęt RTV i AGD, maszyny, odzież. Rzecznik występował w przypadkach wprowadzania konsumentów w błąd co do rzeczywistej treści umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa oraz możliwości i zasad odstępowania od tych umów, wypowiadał się w sprawach dotyczących kwestii związanych z handlem elektronicznym (zakupy w internecie), a także uchylania się przedsiębiorców od odpowiedzialności z tytułu sprzedaży komisowej. Przedmiotem wystąpień były również kwestie związane z polisami ubezpieczeniowymi, usługami finansowymi i kredytem konsumenckim, pasażerskim przewozem lotniczym, nierzetelne wykonywanie usług, w szczególności budowlanych, prawidłowość świadczenia usług telekomunikacyjnych.

Pewną część interwencji stanowiły wystąpienia dotyczące przeciągania spraw przez przedsiębiorców. Wartość roszczeń podnoszonych przez konsumentów wahała się w danych sprawach od kilkuset złotych (towary konsumpcyjne codziennego użytku), do kilku tysięcy złotych (sprzęt AGD, RTV, komputery, kredyt konsumencki), w kilku sprawach - kilkunastu tysięcy złotych (sprzedaż komisowa pojazdów i maszyn rolniczych).

Znacząca większość spraw została załatwiona zgodnie z oczekiwaniami konsumentów. Wśród przyczyn niezałatwienia spraw zgodnie z oczekiwaniami konsumentów wskazać należy brak oparcia zgłaszanych roszczeń w przepisach prawa, ale znacznie częściej przyczyną odstąpienia od dochodzenia roszczeń była konieczność wystąpienia z powództwem cywilnym. Jako powody rezygnacji z kierowania spraw do sądów cywilnych konsumenci wskazywali niewspółmierność wartości przedmiotu sporu do wysiłków związanych z udziałem w sprawie sądowej, przewlekłość procedur, koszty procesowe, a najczęściej subiektywną niechęć do takiego sposobu załatwienia sprawy. Mimo powyższych okoliczności część konsumentów decydowała się jednak dochodzić roszczeń przed sądami i instytucjami rozstrzygającymi spory konsumenckie w sposób polubowny.

W trzech sprawach Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce przygotowywał konsumentom pozwy do Stałego Polubownego Sądu Konsumenckiego przy Podlaskim Wojewódzkim Inspektorze Inspekcji Handlowej w Białymstoku. W sześciu sprawach Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce przygotowywał na wniosek konsumentów pozwy cywilne. W czterech sprawach sądy zasądzały zgodnie z roszczeniami formułowanymi w pozwach, dwie sprawy jeszcze nie zostały przez sądy rozstrzygnięte.W jednej sprawie Rzecznik sporządzał ugodę pozasądową między stronami.

W dwóch sprawach konsumenci składali wnioski przygotowane przez Rzecznika do Arbitra Bankowego w Warszawie.

W ramach edukacji konsumenckiej w siedzibie Starostwa Powiatowego w Sokółce udostępniane są na bieżąco materiały informacyjne dotyczące pozycji prawnej konsumentów w Polsce, istoty podstawowych umów zawieranych przez konsumentów, procedur w poszczególnych sprawach, funkcjonowania organów zajmujących się ochroną prawa konsumentów oraz zasad uczciwej konkurencji w warunkach wolnego rynku, przekazywane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Stowarzyszenie Konsumentów Polskich i Federację Konsumentów, w ramach współpracy Rzecznika z tymi podmiotami.

Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce jest informowany przez Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Białymstoku o wynikach kontroli prowadzonych w placówkach handlowych funkcjonujących na terenie powiatu sokólskiego.

W związku z transformacją rynku energii i wprowadzeniem konkurencyjności podmiotów funkcjonujących w tym segmencie Rzecznik współpracuje z Urzędem Regulacji Energetyki – Delegaturą w Lublinie. W 2007 r. Rzecznik nie zarejestrował żadnej sprawy z tej dziedziny, w związku z uwolnieniem cen energii należy się jednak spodziewać takich spraw w roku 2008.

W ocenie Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Sokółce, realizowane działania w 2007 r. należy ocenić pozytywnie. Ocena ta znajduje potwierdzenie nie tylko w korzystnej statystyce udzielonych porad i podjętych interwencji, ale także w opiniach zgłaszanych przez samych konsumentów. Sukces w tej materii jest znaczący, jeśli uwzględnić, że w zakresie swoich kompetencji Rzecznik nie posiada instrumentów o charakterze władczym, czy jurysdykcyjnym, a jedynie możliwość argumentowania i mediowania między stronami.