Sokółka, dnia 18 stycznia 2007 r.
ROCZNE SPRAWOZDANIE
POWIATOWEGO RZECZNIKA KONSUMENTÓW W SOKÓŁCE
Z DZIAŁALNOŚCI W 2006 r.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce został powołany uchwałą Rady Powiatu Sokólskiego Nr V/14/98 z dnia 30.XII.1998 r.
Główne kompetencje powiatowych rzeczników konsumentów określa art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2005 r., Nr 244, poz. 2080, z późn. zm.).
Należy do nich między innymi:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów,
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów,
4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi,
5) wytaczanie powództw cywilnych na rzecz konsumentów oraz wstępowanie za ich zgodą do toczących się w ich sprawach postępowań.
Podstawowa działalność Rzecznika polega na świadczeniu bezpłatnego poradnictwa oraz udzielaniu informacji prawnej zgłaszającym się konsumentom, bezpośrednio w Starostwie Powiatowym w Sokółce, jak również telefonicznie, w godzinach pracy Starostwa.
Skala i zakres udzielonych porad i informacji w minionym roku nie odbiegały w sposób znaczący od stanu stwierdzonego w latach poprzednich.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce w 2006 r. udzielił porad około 30 osobom. Ich problematyka dotyczyła w szczególności interpretacji przepisów dotyczących roszczeń, jakie służą konsumentom na podstawie szczegółowych uregulowań z zakresu prawa konsumenckiego, trybu dochodzenia konkretnych praw oraz kwestii praktycznych, mogących wpłynąć na zwiększenie skuteczności działań konsumentów dochodzących przysługujących im uprawnień indywidualnie.
Przedmiotem zapytań konsumenckich były przede wszystkim kwestie związane z umowami sprzedaży konsumenckiej, umowami zawartymi poza lokalem przedsiębiorstwa (różne formy akwizycji i sprzedaży połączonej z prezentacjami, loteriami, wyjazdami sponsorowanymi), dotyczącymi wykonania usług, usługami telekomunikacyjnymi i kredytem konsumenckim.
Konsumenci zwracali się także do Rzecznika z prośbą o wyrażenie opinii o umowach, które zamierzali zawrzeć lub o ocenę możliwych skutków związanych z możliwością niewywiązania się przez nich z umów konsumenckich. Porady w tych sprawach zapewniały ochronę o charakterze prewencyjnym.
Istotne miejsce w działalności Rzecznika stanowiło udzielanie konsumentom pomocy w sporządzaniu pism kierowanych do przedsiębiorców, takich jak wezwania do usunięcia niezgodności towaru z umową, wezwania do zapłaty, wezwania do spełnienia świadczenia w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem usługi, oświadczenia o odstąpieniu od umowy.
Znaczenie działalności poradniczej i informacyjnej Rzecznika w powyższym zakresie miała zarówno efekt wymierny, przejawiający się znaczną liczbą spraw skutecznie załatwionych samodzielnie przez konsumentów jak i efekt dodatkowy, polegający na zwiększeniu świadomości prawnej konsumentów zwracających się o pomoc w tej formie.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce osobiście interweniował wówczas, kiedy mimo działań własnych konsumentom nie udawało się załatwić sprawy, w przypadkach skomplikowanych lub zgłaszanych przez osoby mogące mieć trudności z indywidualnym dochodzeniem roszczeń. W opisanych sytuacjach Rzecznik występował do przedsiębiorców z bezpośrednimi wezwaniami do udzielenia wyjaśnień, przedstawiał opinie i argumenty za uznaniem racji konsumentów oraz mediował nakłaniając strony do polubownego załatwiania sporów.
W 2006 r. Rzecznik zarejestrował 22 sprawy, w których konieczna była jego interwencja, w większości przypadków wiązała się z ona koniecznością kilkukrotnego występowania w danej sprawie.
Przedmiotem interwencji w 2006 r. były głównie sprawy związane z nieuwzględnianiem reklamacji z tytułu niezgodności z umową takich towarów jak telefony komórkowe, sprzęt RTV i AGD, maszyny, odzież, wprowadzanie w błąd co do rzeczywistej treści umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa oraz możliwości i zasad odstępowania od tych umów, uchylanie się przedsiębiorców od odpowiedzialności z tytułu sprzedaży komisowej, nierzetelne wykonywanie usług, wątpliwości związane z prawidłowością świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz przeciąganie załatwiania tych spraw przez przedsiębiorców.
Uwzględniając, iż Rzecznik nie dysponuje instrumentami prawnymi pozwalającymi wpływać na przedsiębiorców w trybie nakazowym, a może jedynie przedstawiać argumentację skłaniającą do uwzględnienia racji konsumentów oraz mediować między stronami, to fakt, iż w większości spraw wystąpienia przyczyniły się do polubownego załatwienia sporów należy uznać za sukces Rzecznika.
Wśród spraw zakwalifikowanych jako zakończone negatywnie wskazać należy, iż w większości były to sprawy, w których konsumenci odstąpili od dochodzenia swoich roszczeń w związku z tym, że jedyną drogą ich dochodzenia pozostała droga sądowa. Jako powody zaniechania dalszego dochodzenia swoich roszczeń przed sądami konsumenci wskazywali niewspółmierność wartości przedmiotu sporu do wysiłków związanych z udziałem w sprawie sądowej, przewlekłość procedur, a najczęściej subiektywną niechęć do wszczynania spraw sądowych z ich udziałem. Ze wskazanych powodów Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce w 2006 r. nie wytaczał we własnym imieniu powództw cywilnych na rzecz konsumentów. W jednej ze spraw, dotyczącej sprzedaży komisowej samochodu, w której konsument wystąpił indywidualnie z powództwem cywilnym materiały zgromadzone przez Rzecznika przyczyniły się do zawarcia ugody sądowej na warunkach korzystnych dla konsumenta.
Z kolei w sprawach, w których nie udało się potwierdzić racji konsumentów, jako pozytywny należy wskazać walor edukacyjny wystąpień Rzecznika, pozwalający konsumentom wyciągnąć wnioski co do uwarunkowań prawnych ich funkcjonowania w warunkach wolnego rynku oraz konsekwencji prawnych związanych z określonymi czynnościami prawnymi, zwłaszcza z zawieranymi umowami kredytowymi.
Wartość roszczeń podnoszonych przez konsumentów wahała się w danych sprawach w przedziale od kilkudziesięciu złotych do kilkunastu tysięcy złotych (w sprawie dotyczącej sprzedaży komisowej samochodu osobowego).
W ramach edukacji konsumenckiej udostępniane są na bieżąco w siedzibie Starostwa Powiatowego w Sokółce materiały informacyjne dotyczące pozycji prawnej konsumentów w Polsce oraz istoty podstawowych umów zawieranych przez konsumentów, przekazywane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Stowarzyszenie Konsumentów Polskich i Federację Konsumentów, w ramach współpracy z tymi podmiotami.
W ramach współdziałania z innymi organami wykonującymi zadania w zakresie ochrony praw konsumentów Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce współpracuje z Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej w Białymstoku oraz Urzędem Regulacji Energetyki – Delegaturą w Lublinie.
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Sokółce informował także zgłaszających się konsumentów o zadaniach i sposobie działania innych organów, których zadania polegają na ochronie praw konsumentów, takich jak Państwowa Inspekcja Handlowa i Stały Polubowny Sąd Konsumencki przy Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w Białymstoku, Rzecznik Ubezpieczonych, Urząd Komunikacji Elektronicznej oraz Arbiter Bankowy w Warszawie.
W ocenie Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Sokółce rok 2006 r. należy ocenić jako udany. Ocena ta znajduje potwierdzenie nie tylko w korzystnej statystyce udzielonych porad i podjętych interwencji, ale także w opiniach zgłaszanych przez samych konsumentów.
|
POWIATOWY RZECZNIK KONSUMENTÓW
mgr inż. Cecylia Waszkiewicz |